Dobermann Yavru Seçimi

İzmir Köpek Eğitimi & Köpek Oteli

İzmir Köpek Eğitimi & Köpek Oteli

5 Şubat 2011 Cumartesi

Dobermann Yavru Seçimi


2022 editi: 2008 yılında çevirip, 2011 yılında bu sitede yayınladığım bu yazı, en çok okunanlar listesinde. Üzerinden geçen onca yıla rağmen güncelliğini kaybetmedi. Türkiye'de KIF onaylı ilk eşleşmeyi yapan Dobermann Üreticisi ve Dobermann Irk Derneği'nin İzmir il sorumlusu olarak bunca yıllık tecrübemi de katıyorum ve 2022 itibariyle yazıyı biraz güncel bilgilerle tazeliyorum. Umarım sizlere faydalı olur.

2008'de Joanna Walker'ın “How to buy a doberman puppy" adlı yazısını elimden geldiğince çevirmeye çalışmış ve bu yazıyı kaleme almıştım. Şimdi yeni güncellemelerle beraber şahsi tecrübelerimi de yazıya ekliyorum. Hem Dobermann alacak arkadaşlara hem de diğer ırklardan yavru alacak insanlara iyi bir üretici seçerken nelere dikkat edilmesi gerektiği hakkında fikir vermesi açısından faydalı olacağını düşünüyorum.


BİR DOBERMANN YAVRUSU NASIL ALINIR?


Bir dobermann yavrusu almak için yola çıktınız, öncelikle pet shop’lardan hayvan alınmasını site olarak tavsiye etmediğimizi hatırlatarak profesyonel bir üretim çiftliğine gittiğinizi varsayıyorum. Oraya vardığınızda etrafa iyice bakın. Koşu alanları, egzersiz bölgeleri ve çiftliğin içine iyice bakın. Eğer yeterince temiz olmadığını düşünüyorsanız yavruların şirinliğine aldanmadan başka bir üreticiye gitmelisiniz. Çünkü sağlıkları açısından yavrular sürekli temiz tutulmalıdır. İçinde bulundukları kafes, yerlerdeki altlıklar ve yattıkları yer temiz olmalıdır. Doğal olarak yemek ve su kapları da temiz olmalıdır. Bütün köpeklerini dışarıdaki köpek kulübelerinde, kirli koşu alanları ve dökülmüş yemek artıkları içerisinde tutan yetiştiriciler bütün bunların temizlik masrafından sakınmaktadır. Buradaki yavrular parazit veya hastalık kapmış olabilir ve eğer buradan bir yavru alırsanız kendinize sadece bir sıkıntı paketi satın almış olacaksınız.

Tam 16 yıllık Dobermann tecrübemden yola çıkarak şunu rahatça belirtebilirim ki yavruların bakımında en zor kısım düzenli temizlik yapmaktır. Temiz bir ortamdan aldığınız yavru, sık sık insanla karşılaşmıştır dolayısıyla sosyalizasyonu için de ilk adımlar atılmıştır. Yavruların çoğu sizi gördüğünde sağa sola kaçışıyorsa, buradan alınacak ders çok açık bir şekilde sizin de o ortamdan kaçmanızdır. Çoğunlukla "çok üzüldük, kıyamadık, o kadar kötü bakılıyordu ki oradan çıkarmak istedik." gibi söylemler kötü üreticinin daha uzun yıllar boyunca köpekleri istismar etmeye devam etmesine destek olmaktan başka işe yaramaz.


Gelelim yetiştiricinin tavırlarına... İyi bir yetiştirici sizin hakkınızda bilgi almak isteyecek ve sizin bir Dobermann için uygun koşullara sahip olup olmadığınızı bilmek isteyecektir. Evinizin bahçesinin çitle çevrili olup olmadığını sorması her şeye burnunu sokan geveze ve meraklı biri olduğu anlamına gelmez. Sahiplendirdiği dobermann yavrusunun kısa bir süre sonra bir aracın altında kaldığını duymamak için bahçenizi çitle çevirene kadar size yavru satmayı reddedebilir. Bu onun iyi bir üretici olduğu anlamamız için ilk adım sayılabilir.

Size beş haftalık (30-40 günlük) bir yavru satmak isteyen üreticiden kendinizi sakınmalısınız. Alacağınız yavru en az sekiz haftalık (2 aylık) olmalı, parazitsiz ve en azından iki doz karma aşısı yapılmış olmalıdır. Biz tüm yavru sahiplendirmelerimizde en az iki kez antiparaziter mücadele, 3 doz bağışıklık güçlendirici, 2 doz karma aşıyı standart uygulama olarak uyguluyoruz. Dobermann yavrusunun kürkü temiz ve parlak olmalı, derisi ise esnek olmalı ve kendine göre büyük gelmelidir. Buradan kastımız sarkmış bir deri değil elbette. Irkı göz önünde bulundurmak gerekli. Gözler parlak, canlı ve iltihapsız olmalıdır. Ve yavrunuz güzel kokmalıdır.



6 Haftalık sağlıklı bir dişi doberman yavrusu için ortalama 4 kg, erkek için ise 5,5 kg iyi bir ağırlıktır. 9 haftalık sağlıklı bir dişi dobermann yavrusunun 6,7 – 8 kg arasında, erkek bir dobermann yavrusunun ise 7,5 – 9 kg arasında olması beklenir. Genel olarak bu ağırlıklardan çok düşük olan yavrulara uygun şekilde bakılmamıştır. Maalesef 2006'dan beri, 7 haftalık olup da 2,5 kg’ın bile altında gördüğüm yavrular oldu.

Eğer gösteri (show) kalitesinde bir dobermann yavrusuyla ilgileniyorsanız, kendinizi üreticinin ellerine bırakmak ve size uygun bir yavruyu seçmesi için ona danışmak akıllıca olacaktır. Çünkü, o batın doğduğu andan itibaren üzerinde çalışma şansı vardır ve yalnızca güzel bir yapıyı değil, ekstra bir şeylere sahip ve “show dog” (gösteri köpeği) olarak tanımlanan köpeği de aralarından seçebilir. Yavrunun ataları ve potansiyeli hakkında bilgi edinmek için şeceresini görmek isteyin. Şecereyi birlikte inceleyerek size açıklamasını isteyin. Eğer mümkünse baba ve anne köpeği de görün, onların yarışmalarda aldıkları dereceleri, varsa daha önceki batınlarda doğan yavruları hakkında iyice bilgi edinin. 

Türkiye'de sık karşılaştığımız bir durum da herkesin "en iri yavru, ilk doğan yavru" takıntısı. Bir köpeğin iri olması, her zaman o batındaki yıldız yavru olacağı anlamına gelmiyor. Batındaki en iyi dobermann yavrusu genellikle bütüncül bir yaklaşımla bulunur, yani genel proporsiyonu, açılanmalarına bakarak o köpeğin gelecekte ne kadar başarılı olacağını kestirmek mümkündür. Ancak şunu unutmayın, nerdeyse hiçbir köpek tamamen kusursuz değildir, aldığınız her yavrunun ufak tefek kusurları olacaktır. Yine Türkiye için bir dip not daha eklemem gerekirse, alınan her yavrunun damızlık değeri yoktur. Türkiye için dememin sebebi, bizde maalesef her şecereli köpek damızlıkmış ve mutlaka üretilmesi gerekiyormuş gibi bir algı var. Aslında gerçekte durum hiç öyle değil. Yurt dışından çok büyük umutlarla getirilen nice yavrunun yetişkin olduklarında çeşitli diskalifiye kusurları nedeniyle üretim programından çıkarıldığına tanık oldum. Bunu önceden kestirmek mümkün değil, örneğin bir köpeğin testisinin düşmeyeceğini ya da dişinin eksik olacağını bebekken anlamak mümkün değildir.


Eğer yavrunuzu e-posta ya da uzun mesafeli bir telefon görüşmesi yoluyla almayı planlıyorsanız diğer üreticilerle dikkatlice karşılaştırmalı ve iyi bir üne sahip olduğundan, güvenilir biri olduğundan emin olmalısınız. Daha önce neler yaptığını ve ürettiği köpeklerin iyi bir mizacı olup olmadığını araştırmalısınız. Abartılı ve yavrunun büyüyünce en iyi gösteri köpeği olacağını garanti eden ilanlara aldanmayın. İyi bir üretici çok fazla iddiada bulunmaz, yalnızca satış sırasında yavrunun o an için hatasız olduğunu ya da varsa gördüğü muhtemel hatalarını, ayrılırken ise anne ve babanın şampiyon ya da seçkin genç köpekler olduğunu ve yavrunun sağlıklı bir durumda olduğunu anlatabilir. Büyük olasılıkla da yavrunun durumunun iyi olduğunu onaylaması için veterinerinize götürmenizi rica edecektir. Doğru beslenme alışkanlığı üzerinde de durabilir. Kimliğinin gelişmesinde ise eğitiminin önemi ve yavrunuzu birçok yere götürmeniz, günlük stresini atmanızın öneminden bahsedecektir. Daha sonra ise yavrunuzun şampiyon olmasını umut edebilirsiniz.

Eğer yavru bir dobermann almaya karar verdiğiniz yetiştiricinin o an elinde satılık yavru yoksa, bilgi almaya gittiğinizde sizi satılık doberman yavrusu olan biriyle iletişime geçmeniz için yönlendirebilir. Eğer bu kişi çok bilinen bir yetiştirici değilse, iyi bir dişiye sahiptir. Bu yavruların bakımı iyi bir şekilde yapılıyordur ve muhtemelen evin mutfağına ya da sahibinin odasına doğum yapmıştır. Bu yavrular çocuklara, evin gürültüsüne alışkın ve kolay uyum sağlayabilen yavrular olacaklardır. … Ailenize bir üye seçiyorsanız, evden kusursuz bir yavru almanız mümkündür. 


Yine bunca yıllık eğitim tecrübeme dayanarak söyleyebilirim ki, iyi bir anne ve babadan gelen köpeklerin neredeyse tamamı, eğer siz de üretici olmayı hedeflememişseniz, sizi görsel olarak tatmin edecektir. Ancak bir köpeğin anatomisi ve görselliğinden daha önemlisi, karakteri ve sağlığıdır. Yavru seçiminde de üretici ile el ele vererek size en uygun karakterdeki yavruyu seçmeye çalışmak yapılacak en akıllıca hareket olacaktır. Bizde ise maalesef hep ya en büyük ya da en gösterişli yavru üzerinden gidiliyor maalesef. Oysa size ve ailenize uygun yavruyu bulmadığınızda sonuçlar hiç tatmin edici olmayabilir. Bununla beraber Dobermann, genetik olarak bazı hastalıklara çok yatkın bir ırk. Batın içindeki "en güzel" köpeği bulmaya çalışmayın, size en uygun köpeği bulmaya çalışın. Ben B batınımdaki anatomik olarak en güzel ve kusursuz olan köpeğim Bona Dea'yı uygun olmayan karakteri yüzünden kendi üretim programımdan çıkararak batındaki ikinci güzel köpek olan Badoura Bendis iVp ve batında açılanmaları en güzel ancak ufak bir dişi olan BloodyHand Beyla ile is Vesta's progeny soyunu devam ettirme kararı almıştım. Bu noktada benim şahsi bakış açım bir damızlıkta önem sıram sırasıyla karakter > sağlık > anatomi'dir. Zira karakteri problemli bir köpek dünyanın en güzel dobermann'ı olsa da bir kıymeti yoktur, ya da çok güzel ama 2 yıl sonra DCM'den ölecek bir köpek aile ya da damızlık çin uygun değildir. Dolayısıyla yavrunuzu seçerken benim şahsi tecrübem önceliğe kendinize uygun karakterde bir yavruya odaklanmanızdır. Anne ve babanın karakterini mutlaka sorgulayın, sonra da anne ve babada uygulanan sağlık kontrollerine bakın. Artık kalça röntgeni neredeyse tüm veteriner kliniklerinde çekilebiliyor ve 2022 itibariyle federasyonumuz köpeklere kalça ve dirsek raporu veriyor. İyi bir üretici, damızlıklarının sağlık kontrollerini yaptırmalı. Katarakt, kalp, kalça ve dirsek displazisi, vonWillebrant mutlaka sorgulamanız gereken genetik hastalıklar.

Yavrunuzu satın aldığınız yer neresi olursa olsun dört nesillik bir şecere ve yavrunun kaydının sizin üzerinize transfer edildiğine dair (ülkenin köpek federasyonu tarafından onaylanmış) belge almalısınız. Size beslenme ve gelecekteki bakımına ilişkin yönlendirmeler yapılmalıdır. Türkiye için, yavrunun FCI/KIF A şecere'ye sahip olması, 4 nesillik geçerli bir şeceresi olduğu anlamına gelir. Kötü üreticilerin en büyük yalanı "Anne-babası secereli bunun"dur. Bir yavrunun anne ve babasında var olan şecere tek başına bir şey ifade etmez. Kaliteli bir yavru için anne ve babanın şecereli olması şarttır ama yeterli değildir, aynı zamanda anne ve baba üretim izni alabilmiş ve federasyon kurallarına uygun biçimde eşleştirilip yavru alınmış olmalıdır. Anne ve babanın şecereli olduğu durumlarda yavrunun şeceresiz olması, ya ikisinden birinin üretim izni alamayacak bir diskalifiye kusuru olduğu, ya da üreticinin kaçak eşleşme yaptığı hatta belki de köpeklerini suistimal ya da başka sebeplerle federasyondan men cezası almış bir üretici bile olabileceği anlamına gelir.

Yukarıdakilerin yanı sıra, iyi bir üretici sizin ihtiyacınız olduğunda yanınızdadır ve gelecek yıllarda sizin birçok ufak probleminize yardımcı olmak için heveslidir. Sizin sevinçlerinizi ve üzüntülerinizi paylaşacaktır.


Çeviren ve uyarlayan : Oktay GÜLSAÇAN
Kaynak: WALKER, Joanna. “HOW TO BUY A DOBERMAN PUPPY”.

1 yorum

Error 404

The page you were looking for, could not be found. You may have typed the address incorrectly or you may have used an outdated link.

Go to Homepage