Nosework ve Scentwork nedir, Köpeğimize Ne Faydası Var?

NOSEWORK - SCENTWORK YA DA KÖPEKLER İÇİN BURUN EGZERSİZLERİ

Hepimiz artık biliyoruz ki koku duyusu köpeklerin en önemli duyusu! Üstelik de insandan kat be kat daha iyi koku alabiliyorlar. Köpek beyninin büyük bir kısmı koku duyusunun çalışması için kullanılır. İnsanların burnunda yaklaşık beş milyon koku alma hücresi bulunurken köpeklerde bu sayı 200 milyona kadar çıkar. İnsan burnunda koku alma bölgesinin genişliği 5 santimetrekare iken, bu alanın köpeklerde 150 santimetrekare olduğu biliniyor. Farklılık ve köpekler için koklamanın önemi sadece oranlarla ilgili değil elbette, köpeklerin burunlarının çalışma prensibi de insanlarınkinden daha farklı. Nefes alma ve koku alma faaliyetleri insanlarda olduğu gibi bir arada gerçekleşmez. Hava, köpeğimizin burnundan girdikten sonra, biri nefes almak, biri koku almak için işlev gören 2 ayrı bölüme gider. Yani soluk alıp vermesi köpeğin aldığı kokuyu analiz etmesini engellemez hatta verdiği nefesin de yeni kokuların girmesine yardım ettiği düşünülmekte. Bu şekilde sürekli soluk alıp verirken bile koku alabilmektedirler. İnsanlar dünyayı algılarken nasıl görme duyusuna çok güveniyorsa, köpekler de koklama duyularını öne çıkarırlar. Köpekler kokuları aldıklarında sadece esansları ayırt etmeyi başarmıyor, aynı zamanda hormon ve feromonları da algılayabiliyorlar.Ve insanoğlu olarak binlerce yıldır onların koklama duyularından birçok alanda yararlanıyoruz. Yabancı hayvanların kokusunu almak, iz sürebilmek, ve bizleri yabancı insan ve hayvanlardan korumak, avların yerini göstermek ya da yaralı avları avcıya getirmek, kaybolmuş insanları bulmak, enkaz altında, çığ altında kalmış, ormanda kaybolmuş insanları bulmak, mayın, patlayıcı, narkotik madde gibi maddeleri bulmak gibi pek çok alanda köpeklerin burunlarından faydalandığımızı duymuşsunuzdur. Hatta kanseri tespit edebilen köpeklerle ilgili haberleri belki okudunuz. Ve yine pandemi sürecinde koklayarak hastalığı tespit edebilen köpekler eğitildi. Özetle köpeklerin üstün koklama yeteneklerinden hayatımızın pek çok alanında faydalanıyoruz. 

Koklamaya adanmış bu kadar büyük beyin kapasitesiyle, köpeğinizi koklamaya teşvik ederseniz ne kadar enerji yakabileceğinizi hayal eden bir grup insan (aslında 3 profesyonel köpek eğitmeni) uyuşturucu ve bomba tespit köpeklerinden esinlenmiş ve bu yeni spor dalını ortaya çıkarmışlar. Çünkü profesyonel olarak birer detektör olarak kullanılmasalar da tüm köpeklerin çok üstün koklama yetenekleri var ve günümüz köpekleri maalesef koklamaya yeterince zaman ayıramıyor.

Nosework, köpeklerin en doğal ve güçlü yeteneği olan koklama duyularına dayanan bir köpek eğitim yöntemi olarak tanımlanabilir. Nosework eğitimleri köpekleri hem zihinsel hem de fiziksel olarak meşgul eder. Nosework, köpeklerin burunlarını kullanarak belirli kokuları bulmasını ve takip etmesini öğretmek için kullanılan bir yöntemdir. Köpekler, doğaları gereği kokuları çok iyi algılar ve nosework eğitimi bu yeteneklerini kullanmalarını sağlar.

Nosework'ün köpekler için neden bu kadar faydalı olduğunu anlamak için, koklama eyleminin bir köpek için ne anlama geldiğini düşünmek önemlidir. İnsanlar gibi köpekler de çevrelerindeki dünyada gezinmek için beş nörolojik görme, koku, ses, tat ve dokunma duyusuna güvenirler. Bununla birlikte, biz insanlardan farklı olarak, koku, bir köpeğin açık ara en çok kullandığı duyudur.

Nosework'ün köpekler için faydaları arasında fiziksel aktivite, zihinsel uyarım ve güven oluşturma yer alır. Hem köpek hem de aile için nosework, ilişkilerini bir sonraki seviyeye taşımanın harika bir yoludur. Yurt dışındaki barınaklarda köpeklere zihinsel zenginlik sağlamak için nosework giderek daha fazla kullanılmaktadır ve nosework çalışmaları yeni ailelerini bekleyen köpeklerin zihinsel olarak sağlıklı kalmasına yardımcı olur ve hatta sahiplenilmelerine yardımcı bile olmaktadır.

Peki hangi köpekler NoseWork yapabilir? Aslında cevabı basit: "Tüm köpekler!". Nosework, yavru köpekler, yaşlı köpekler, yaralı veya fiziksel engelli köpekler, korkak ve tepkisel köpekler (evet, hemen hemen tüm köpekler) dahil olmak üzere tüm köpekler için eğlenceli bir arama etkinliğidir.

Nosework eğitimi, köpeklerin keşif, arama ve problem çözme, odaklanma gibi zihinsel becerilerini geliştirmek için kullanılabilir. Bu tür bir eğitim, köpeklerin kendilerini ödüllendirmelerini sağlar ve aynı zamanda onların zihinsel ve fiziksel olarak meşgul olmalarına yardımcı olur. Köpekler, kokuları ararken zorluklarla karşılaşabilir ve bu zorlukları çözmek için problem çözme becerilerini kullanmaları gerekir.

Nosework eğitimleri, köpeklerin fiziksel olarak da meşgul olmalarını sağlar. Köpekler, kokuları ararken yürüyebilir ve bu tür bir hareket, onların fiziksel olarak meşgul olmasını sağlar. Ayrıca, köpekler, kokuları ararken çok sayıda alanı ve mekânları keşfedebilir. 

Peki Nosework çalışmaları zor mu?

Hayır hiç zor değil. Köpeğinizin en doğal yeteneğini kullanmayı öğrendiğinizde ve ona bu konuda alan açtığınızda aranızdaki ilişkinin nasıl güçlendiğini göreceksiniz. Basitten karmaşığa pek çok nosework egzersizini evde, parkta, sokakta kendi kendinize öğretebilir ve uygulayabilirsiniz 

Scentwork ise nosework'e göre bir derece daha spesifik olarak tasarlandı. Nosework'te köpeğiniz temel olarak birinci derece bir uyaranla çalışırken, scentwork'te koşulsuz bir uyarıcı kullanılarak köpeğin daha komplike problem çözme yeteneği ve arama faaliyeti yürütmesi istenmiştir. Örneğin köpek için bir şey ifade etmeyen esanslı bir yağ kokusu kullanılır ve köpek bu kokuyu tespit ettiğinde ödüle ulaşır. Aslında detektör köpeklerin yaptığı işten farksız, ama daha ulaşılabilir ve eğlenceli.

Peki Nosework ve Scentwork çalışmalarının köpeğime faydası ne olur?

Aslında yukarıda pek çok kez değindik ama kabaca yine bahsedelim. Reaktivite problemi olan, özgüven problemi yaşayan köpeklerin davranış problemlerinin çözümünde nosework faydalıdır. Yüksek enerjili köpekler için muhteşem bir egzersiz yöntemidir. Köpeğinizin sizinle kurduğu ilişkiyi güçlendirir. Köpeğinizin öğrenme ve odaklanma becerisini geliştirir. 

Siz de vakit kaybetmeden köpeğinizle burun egzersizleri yapmaya başlamalısınız. 

Vesta Pet Services - İzmir Köpek Eğitimi - Sık Sorulan Sorular

Köpek Eğitimi Hakkında Sık Sorulan Sorular(SSS)

İzmir'de köpek eğitimi ücretleri ne kadar?

Köpek eğitimi dediğimiz zaman, pek çok branş, eğitmen ve eğitim merkezi mevcut. Bu nedenle pek çok farklı fiyatla karşılaşmanız ve kafanızın karışması normal. Bu karışıklığı ortadan kaldırmak için Temel İtaat, İleri itaat gibi kavramlar yerine bizler "Sosyal Köpek Sınavı", "Toplumsal Yaşama Uyum Sınavı", "Refakat Köpeği Sınavı" gibi sınavlarla standardize edilmiş eğitim programlarını tercih etmenizi öneririz. Böylece sizin kafanızda olanla eğitmenin kafasında canlanan "eğitim" yazılı bir metin, bir standart haline gelmiş olur ve hatta tarafsız bir hakem tarafından sertifikalandırılırsa taraflar arasında bir anlaşmazlık ihtimali en aza inmiş olur. Genel olarak başlangıç düzeyi eğitimler yavru ve genç köpeklerde İzmir için 4000-5000 bandında başlar, hedefleriniz ve köpeğin durumuna göre 40-50 bini bulabilir.

Tüm köpek eğitim programlarımız için buraya bakabilirsiniz.

Yavru köpeğim çok ısırıyor, ne yapmalıyım?

Yavru köpekler doğaları gereği kardeşleriyle oyunlarını ısırarak oynarlar. Bu onların doğasında vardır. Yavru köpeğinizi elinizle oynatmamalı, ısırmaya teşvik edici davranışlardan uzak durmalı, sık sık oyuncakları ile oynatmalısınız. Bazen de diş kaşıntısı nedeniyle huysuz ve agresif bir görüntü çizerler. Bu ısırma davranışları için de mutlaka doğal kemirmelik diye tabir edilen, kuzu kulağı gibi kemirmeliklerden kullanmalısınız. 2 aylıktan küçükken kardeşlerinden ayrılmış yavrularda, ısırma davranışı daha yoğun ve ısrarcı görülür. Zorlandığınızı hissediyorsanız, bir profesyonelden size köpeğinizle doğru oyun oynamayı öğretmesi konusunda destek alabilir ya da yavru eğitim programlarına katılabilirsiniz.

Köpeğimi yalnız bırakamıyorum, ne yapmalıyım?

Öncelikle köpeğinizi yalnız kalmaya yavaş yavaş hazırlamalı, mutlaka köpeğinizi iyi bir mental ve fiziksel egzersizden sonra kısa süreli olarak yalnız bırakarak yalnızlığa alıştırmalısınız. Ancak köpeğinizde yalnızlık kaygısı çok yüksekse ve baş edemiyorsanız kesinlikle bu konuda uzman birinden destek almalısınız. Bazen ayrılık kaygısı eğitimle aşılamayacak kadar yoğun olabilir, altında yatan medikal bir sebep olabilir, davranış konusunda uzman bir veteriner hekim de size bu konuda yardımcı olabilir.

En eğitilebilir köpek hangisi?

En eğitilebilir köpek diye bir şey yok aslında. Tıpkı insanlardaki gibi, köpeklerde de çoklu zeka kuramından bahsedebiliriz. Hatta bunu ırk bazında değil, köpeğin mizacı ve kişiliğini de düşünerek birey bazında düşünmek en doğrusu olur. Evet, bir border collie'ye sürü gütmeyi öğretmek, bir belçika malinois'le koruma çalışmak ya da bir ingiliz pointer'la av yapmak ve bu alanlarda eğitmek, harcadığımız efor düşünüldüğünde daha kolaydır. Yani ırkların yatkın oldukları işler vardır. Ancak her Border Collie ile sürü gütmek de aynı derecede kolay olmaz. Eğer bir ev köpeğinden bahsediyorsak, drive'ları çok düşük ancak insan iletişimi konusunda iyi olan pek çok ırk çok iyi ev köpekleri olabilir.

Köpeğimi kaç aylıkken almalıyım?

En az 2 aylık. 2 aylıktan küçük yavrular kesinlikle anne ve kardeşlerden ayrılmamalıdır. Anne istemiyor, sütten kesildi, yeme başladılar vb. söylemler genellikle sosyalizasyon'dan haberi olmayan üreticiler tarafından yavrudan bir an önce kurtulmak için uydurulan mazeretlerdir. Yavru köpek, annesi tarafından terbiye edilmeli, kardeşleriyle sosyalleşerek size öyle gelmelidir: En az 60 günlükken!

Köpeğimi ne zaman eğitime yollamalıyım?

Aslında bakarsanız köpeğinizi hiçbir zaman eğitime "yollamanız" gerekmiyor. Ancak köpeğinizle beraber 2 aylıktan itibaren (anneden ayrılır ayrılmaz) eğitim çalışmalarına katılabilir, formasyon sahibi profesyonel bir eğitmenden sizi yönlendirmesi konusunda destek alabilirsiniz. Bu şekilde çalışarak köpeğinize müthiş bir uyum yakalayabilir, hayal ettiğiniz köpeğe ulaşabilirsiniz. Ancak illa ki eğitime yollamak istiyorsanız aşıları bittikten sonra bunun için uygundur. 6. ayını beklemenize gerek yok.

Tüm köpek eğitim programlarımız için buraya bakabilirsiniz.

Hangi köpeği almalıyım?

Yüzlerce köpek ırkı, her bir ırkta binlerce üretici var. Hatta barınaklarda saf kan ve melez pek çok köpek ailesini bekliyor. Barınaktan bile sahiplenecek olsanız, sizin için en uygunu hangisi, yavru mu yetişkin mi, dişi mi erkek mi, büyük ırk mı küçük ırk mı gibi pek çok soru, pek çok cevap var. Bu sorunun asla tek bir yanıtı olamaz bu yüzden. Size en uygun köpeği bulmak için bir profesyonelden destek almanız en doğrusu aslında. Köpekten beklentinizi iyice düşündükten sonra aradığınız birçok profesyonel size bu anlamda destek sağlayacaktır. Ancak "internette gördüm süper uçuyordu" diye bir malinois, ya da "gözleri çok güzel" diye bir husky alırsanız onların ihtiyaçlarını karşılayamayıp hayal kırıklığına uğrayabilirsiniz. İnsanlar genellikle eğitmenlerden köpeklerini aldıktan, hatta işler içinden çıkılmaz hale gelmeye başladıktan sonra destek isterler; oysa deneyimli bir eğitmen binlerce köpek, binlerce aile görmüştür ve sizin için en uygun köpeği bulmanız ya da hangi köpeklerden uzak durmanız gerektiği konusunda sizi doğru yönlendirebilir.

Köpeğim eşyaları kemiriyor, ne yapmalıyım?

Yavru köpekler bu davranışı genellikle yeterli egzersizleri yapmadıkları için ya da diş kaşıntısı nedeniyle yaparlar. Köpeğiniz yavruysa onu doğru şekilde, sıklıkta ve sürelerde oynattığınızdan; diş kaşıntısı için doğal kemirmelikler tercih ettiğinizden emin olmalısınız. Eğer yetişkin köpeğiniz eşyalarınızı kemiriyorsa egzersiz eksikliği, stres ya da kaygı bozuklukları buna sebep olabilir. Bu tarz bir durumda bir veteriner hekim ya da bu alanda uzman bir hayvan davranışları uzmanından destek alabilirsiniz.

Köpek eğitimi programlarınız yalnızca İzmir için mi geçerli?

Aslında hayır. Online eğitimlerimizle dünyanın her yerinden köpek sahiplerimize hizmet veriyoruz. Ancak evde eğitim konseptimizle İzmir'in sadece belli bölgelerine hizmet veriyoruz. Konaklamalı eğitimler için İzmir ve çevresinde olmanız gerekmekte çünkü her haftasonu 1 saat kadar eğitim merkezimize gelmeniz gerekmekte.

Tüm köpek eğitim programlarımız için buraya bakabilirsiniz.

İzmir'de Köpek Eğitmenleri ne kadar maaş alıyor?

İzmir'de köpek eğitmenleri genellikle 5000 ile 15000 TL arasında maaş/prim alır. Bu, sektördeki tecrübenize, hangi alanlarda uzman olduğunuza ve tabii ki çalıştığınız kurumla yaptığınız anlaşmaya bağlıdır.

Temel İtaat eğitimi ne kadar sürüyor?

Temel İtaat Eğitimi dendiğinde maalesef herkesin kafasında başka bir şey canlanıyor. Çünkü ülkemizde bu alanda yeterli standardizasyon çalışmaları ve doğru bir terminoloji yok. Sizin ihtiyacınız olan tam olarak ne öncelikle onu netleştirmek gerekiyor. Çünkü soru bu haliyle geldiğinde, ya da telefon açıp farklı eğitmenlerden bilgi almak istediğinizde 10 günde temel itaat eğitimi verdiğini iddia eden de olacaktır, 2 ay süreceğini söyleyen de... Bunun sebebi hepsinin temel itaat eğitimi denince anladığının farklı olmasıdır. Bu karmaşıklığı gidermek adına biz, SKS, TYS, BH gibi ulusal ve uluslar arası standartları olan sertifikalı eğitim programlarını benimsiyoruz. Örneğin genç bir köpeği SKS sınavına hazırlamak 3-4 hafta sürerken, temel komutları ödülle yaptırmak 1-2 günlük bir iştir. Oysa öğrenme dediğimiz kavram, tekrar ve yaşantılar sonucu kalıcı davranış değişikliği olarak tanımlanır ve bir köpeğin temel sözcükleri ve istendik davranışları öğrenmesi için koşullanmanın gerçekleşmesi gerekir. Dolayısıyla eğitim, hem sizin hem de köpeğiniz için uzun soluklu bir süreçtir. Hedeflediğiniz köpeğinizin bir kaç saniyeliğine oturması mı, yoksa siz cafe'de çayınızı yudumlarken 15-20 dk yanınızda oturması mı, yoksa birkaç saat oturmanız süresince size sakinlikle eşlik etmesi mi?

Tüm köpek eğitim programlarımız için buraya bakabilirsiniz.

Eğitim Programlarınız kaç gün sürüyor?

Eğitim süreleri eğitimin konseptine (konaklamalı/online/sahip eğitimi) göre değişmekte. Ancak unutmayın ki hiçbir canlı televizyonda gördüğünüz gibi birkaç dakika içinde kalıcı olarak değişmiyor. Köpek eğitimi bir süreç ve süreç boyunca sabırlı olmalısınız.

Hangi ırk köpekleri eğitiyorsunuz?

Hiçbir köpeği ayırmıyoruz, tüm ırkları eğitiyoruz.

Köpeğim için en uygun eğitim yaşı ne zaman?

Bu araştırmayı bugün yaptığınıza göre sorunuzun cevabı "bugün". Daha önce olabilseydi daha önceydi ancak geç kalmadınız, ona ve kendinize bir şans verin! Biz köpek için eğitim sürecinin köpeğin yeni ailesine geldiği an başlaması taraftarıyız. Köpek sahipleri içinse mümkünse köpekle tanışmadan önce!

Hangi eğitim metodlarını kullanıyorsunuz?

Aslında yoğunluklu olarak pozitif eğitim metodlarını kullanmakla beraber bizim metodumuz dünyada "balanced training" olarak biliniyor.

Köpeğime tuvalet eğitimini nasıl verebilirim?

Doğru uygulandığında alan kısıtlama, güvenli alan yaratma, crate/box eğitimi yöntemi tuvalet alışkanlığının kazandırılması konusunda dünyada yaygın olarak kullanılan başarılı bir yöntem. Ancak tabii ki bu durum sizin yaşam koşullarınıza, köpeğinizin yaşına, alışkanlıklarına göre değişir. Doğru olan size ve köpeğinize en uygun yöntemi kurgulamanız ve uygulamanızdır. Tuvalet alışkanlığının kazandırılması aceleye gelmez.

Temel İtaat Eğitimi ücretleriniz nedir?

Pratikte "itaat" gibi, köpek-insan ilişkisinin doğasında yer almayan bir kavramı reddediyoruz. Bunun yerine daha ölçülebilir olan Toplumsal Yaşam Uyum Eğitimi, Sosyal Köpek Sınavı, Refakat Köpeği Testi gibi standartları kabul ediyoruz. Bir konuya ne kadar doğru perspektiften bakarsak sorunlarımızı da o kadar doğru tespit eder, o kadar kolay çözeriz. Köpekler bize itaat etmezler, itaat; askerî bir kavram. Köpek bizim kölemiz ya da astımız değil. Aslında var olan, köpeğimiz bizimle karşılıklı bir ilişki içinde ve biz o ilişkiyi zekamızla yönlendirebiliriz. Ya da o bizi :)

Sorunuza gelince, rakamlar köpeğinizin mevcut durumuna, yaşına, sürece göre değişiyor, 0555 496 96 55 nolu telefondan bizlere direkt olarak ulaşabilir, kafanızdaki sorunun cevabını alabilirsiniz.

Sizin hizmetlerinizi daha ucuza verenler var?

Mutlaka vardır. Her zaman, her hizmeti daha uyguna sunanlar olacaktır. Aldığımız eğitimler, donanımlı kadromuz, sektördeki deneyimlerimiz gereği bu kalitedeki hizmeti bu rakamlara sunmayı her için adil ve kabul edilebilir buluyoruz.

Kaç yıldır köpek bakıyorsunuz?

1990 yılından beri hep köpek sahibiydim.

Kaç yıldır köpek eğitimi alanında hizmet veriyorsunuz

2006 yılından beri köpek sahiplerine köpek davranışları ve köpek eğitimi konusunda destek veriyoruz.

Ben de köpeklerle çok ilgiliyim, köpek eğitmeni olmak istiyorum. Bu mümkün müdür?

Her yıl KÖPED işbirliğinde çeşitli üniversitelerin bünyesi altında köpek eğitmenliği kursları açılıyor. Bunlardan bazılarında bizler de ders veriyoruz. Köpeklere ilgisi olan herkesi bekliyoruz. Detaylı bilgi için 05554969655 nolu telefondan bizlere ulaşabilirsiniz.

Köpek eğitmeni olmak için Veteriner Hekim olmam gerekir mi?

Çocuğunuzun sağlığı ile çocuk doktorları, eğitimi ile öğretmenler, gelişimi ile pedagoglar ilgilenir. Köpek eğitimi de Veterinerlikten bağımsız bir iş koludur. Ancak şunu unutmayın, bir insanın tek bir köpeği çok iyi eğitmiş olması, ya da kendi eline aldığı köpekleri çok iyi eğitmiş olması sizi de doğru yönlendirebileceği anlamına gelmez. İnsan eğitimi için kişinin formasyon bilgisine sahip olması gereklidir. Bununla beraber bir branşta (örneğin IGP) dünya şampiyonu olmuş bir eğitmen, sizin ev köpeğinizi süper eğitecek diye bir kural yoktur. Her mesleğin kendi içinde de uzmanlık alanları vardır. Bizler, 2008'den beri ev ve aile köpekleri üzerine çalışıyoruz.

Yeriniz nerede?

Ofisimiz İzmir Bornova'da. Veteriner kliniğimiz de yine Bornova'da. Köpek eğitim merkezimiz ve köpek otelimiz ise Kemalpaşa Gökyaka mahallesinde.

Köpeğimi eğitim için bir yere göndermek istemiyorum, eve gelip eğitim veriyor musunuz?

Evet, İzmir'in belirli günleri belirli bölgelerinde sahip eğitimi derslerimiz oluyor. Salı günleri Alsancak; Çarşamba günleri Narlıdere, Güzelbahçe, Urla, Çeşme; Perşembe günleri Bornova-Karşıyaka ilçelerinde hizmet veriyoruz. Detaylı bilgi için 0555 496 96 55 nolu telefonu arayabilirsiniz.

Ekibiniz kimlerden oluşuyor, ne okudunuz?

Kurucu eğitmenimiz Oktay Gülsaçan, Lisans eğitimini Hacettepe Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde tamamladı. Daha sonra Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü'nde Formasyon eğitimini aldı. Sonrasında da halen devam etmekte olan Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı'ndaki yüksek lisansına başlamıştır. Köpek Irkları ve Kinoloji Federasyonu'nda Eğitim Komisyonu Sekreterliği, Ev ve Aile Köpekleri Komisyonu Başkanlığı yapmaktadır. KÖPED'de aktif olarak rol almakta, dünyaca ünlü Ethology Institute'de tüm hayvan davranışları üzerine eğitim almaya devam etmekte, Dobermann Irk Derneği'nin de İzmir il sorumlusudur.

Veteriner Hekimimiz Nil Gülsaçan, Lisans eğitimini Ege Üniversitesi Fizik bölümünde tamamladıktan sonra formasyonunu aldı. Daha sonra Veteriner Teknikerliği, ardından da Adnan Menderes Üniversitesi'nde Veterinerlik Fakültesini ve yüksek lisansını bitirerek Uzman Veteriner Hekim oldu. Kendisi aynı zamanda konservutarlı bir piyanist.

Şirket avukatımız, Av. Duru İpek Özgür ise kurumsal yaşamdan sıkılanlardan. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdikten sonra bir süre avukatlık yapmış, daha sonra çok sevdiği hobisi olan yemek üzerine bir girişimde bulunmuş, ancak üstün hayvan sevgisi ve iş disiplini dolayısıyla bizimle yolları kesişmiş 2 kedi, 1 köpek annesi.

Köpekler İçin Toplumsal Yaşama Uyum Sınavı (TYS) KIF/KÖPED 2022

TOPLUMSAL YAŞAMA UYUM SINAVI I - II - III - IV

Toplumsal Yaşama Uyum Sınavı (TYS), bir köpeğin idarecisi ile birlikte sokaklar, parklar, AVM’ler, toplu taşıma araçları vb kamusal alanlar ile veteriner klinikleri, mağazalar, kafe ve restoranlar gibi toplumun ortak olarak kullandığı özel alanlarda toplumsal yaşama uygun biçimde sosyalleştirilmiş olmasını, toplumsal yaşamda uyum içerisinde bulunmaları için kazandırılması gereken asgari davranışların öğretilmiş olmasını; köpek idarecilerinin köpekleriyle birlikte sosyal yaşamda diğer canlılara rahatsızlık vermeden ve onlardan rahatsız olmadan bulunmaları için edinmeleri gereken davranış ve bilgileri ölçen ve değerlendiren 4 bölümden oluşan sınavlara verilen genel addır.

Kolaydan zora TYS I, TYS II, TYS III olmak üzere 3 seviye sınav ve TYS IV’le beraber 4 seviye bulunur. TYS III ve TYS IV seviyelerini başarıyla tamamlamış bir köpek, idarecisiyle birlikte toplum içerisinde karşılaşabileceği pek çok unsura karşı iyi sosyalleştirilmiş, eğitilmiş, toleransı yüksek, kontrol edilebilir yani toplum içinde yaşamaya uygun bir köpek olarak yetiştirilmiş anlamına gelir.

Her seviye, Temel Bilgiler Bölümü, Sosyal Yaşam Bölümü, Öğretilmiş Temel Davranışlar Bölümü ve Trafik Bölümü olmak üzere 4 bölümden oluşur.

Sınavın her seviyesinin tamamı sevk kayışı ile yapılır.

- TYS I’de idareci, köpeğine her bölümdeki her basamağın sonunda yiyecek, oyuncak vb. pozitif

ödüller verebilir; sınav sırasında köpeği ile hem sözel hem de beden dili ile iletişim kurabilir.

- TYS II’de idareci, köpeğine her bölümün sonunda yiyecek, oyuncak vb. pozitif ödül verebilir; sınav sırasında köpeği ile hem sözel hem de beden dili ile iletişim kurabilir.

-  TYS III’te idareci, köpeğine sınav sonuna dek yiyecek, oyuncak vb. pozitif ödül veremez, sadece her basamağın sonunda abartılı olmayacak şekilde köpeğini sözel olarak onaylayabilir; sınav sırasında ise köpeği ile söz ya da beden dilinden birini seçerek iletişim kurabilir ve bunu sınav başında bildirir.

-  TYS IV seviyesi için özel bir sınav düzenlenmez, ancak TYS III’te başarılı olmuş bir köpek, başarılı olduğu ilk sınavından en az 18 ay sonra ve 36. ayını doldurmuş olmak kaydıyla ikinci kez TYS III seviyesinde farklı bir idareci ile sınavda başarılı olduğunda TYS IV sertifikası almaya hak kazanır. Sınavda ölçülen ve değerlendirilen davranışların aksine bir şekilde sınavda diskalifiye olmalarını gerektirecek bir davranışı gerçek yaşamda gösterdikleri tespit edilmediği sürece TYS IV sertifikaları ömür boyu geçerli kabul edilir.

Katılımcı sınava ilk 3 seviyede istediği seviyeden girebilir. Yani I ve II. Seviyeye girmeden III. Seviyeden sınava katılabilir.

İdareci, sınava hangi seviyede gireceğini sınav organizasyonuna hem yazılı hem de sözel olarak bildirir. Sınav sırasında seviye yükseltme şansına sahip değildir ancak üst seviyede sınava girmesi durumunda girdiği seviyeyi sınav sırasında bir davranış hatası veya yetersizliği nedeniyle hakem ya da katılımcı, ya da stratejik nedenlerle katılımcı kendisi yalnızca bir seviye düşürebilir. Örneğin TYS III’ten sınava katılan bir katılımcı, sınav sırasında beden dili ile iletişimde aksaklık yaşadığı için sözel iletişimi de kullanırsa artık TYS III seviyesinde başarılı olamayacağı için TYS II derecesinde değerlendirilmeyi talep edebilir. Hakem de bu gibi durumlarda inisiyatif kullanarak bir alt basamaktan değerlendirme yapabilir. Seviye düşürme sınavın hangi aşamasında yapılırsa yapılsın, sınav sonucu düşük olan seviye üzerinden alınır.

Aynı gün aynı köpekle TYS’ye birden fazla katılım mümkün değildir.

3 aydan büyük ve aşıları tamamlanmış tüm köpekler ile 18 yaşından büyük tüm katılımcılar TYS I ve II seviyesinde sınava katılabilir.

TYS III sınavına katılım için köpek en az 12 aylık olmalıdır.

Sınava KIF ve FCI Şecereli ve KIF soy kütüğüne kayıtlı tüm saf ırklar ve ırk olarak kabul edilmeyen (melez) tüm köpekler, organizasyona önceden bildirilmiş idarecileri ile katılabilir.

Sınava girecek tüm köpekler mikroçiplendirilmiş ve aşıları tam olmalıdır. Sınav öncesi mikroçip ve sağlık karnesi kontrolü yapılacaktır. Sağlıksız olduğu ya da riskli olduğu öngörülen köpeklerin sınava girmesi sınav komitesince engellenebilir.

Sınavın her bir bölümü 100 puan üzerinden değerlendirilir, katılımcı her bölümden ayrı ayrı en az 70 puan aldığında başarılı kabul edilir. Tüm bölümlerden geçen katılımcı sınav sonunda yapılan değerlendirmeye göre “Geçti-Kaldı” şeklinde not alır. Puanı bildirilmez. Yalnızca her seviyede katılımcılar arasından organizasyonun tercihine göre birinci ya da ilk üç katılımcı sıralanabilir, ödüllendirilebilir. Sıralama ve ödüllendirme yapılacaksa sadece birincinin mi, ilk üç katılımcının mı ödüllendirileceği sınav başlamadan katılımcılara bildirilir. Üç ve üçten az katılımcının olduğu durumlarda sadece birinci ödüllendirilebilir. Sınav sırasında seviye düşüren katılımcılar en yüksek puanı alsalar dahi sıralamaya dahil edilmezler. Sıralama sırasında Temel Bilgiler Bölümü %15, Sosyal Yaşam Bölümü %30, Temel Davranışlar Bölümü %30, Trafik Bölümü %25 olarak ortalamaya dahil edilir ve sıralama buna göre belirlenir. Birden fazla katılımcı aynı puanı aldıysa Sosyal Yaşam Bölümünden en yüksek puanı alan katılımcı üst sırada kabul edilir, yine eşitlik söz konusuysa Temel Davranışlar Bölümünden yüksek alan katılımcı üst sırada kabul edilir, yine eşitlik söz konusuysa Trafik Bölümüne ve sonrasında Temel Bilgiler Bölümüne bakılır. Tüm bölümlerde eşitlik söz konusuysa sıralama hakem inisiyatifi ile yapılır.

Hakem ya da değerlendirmeci, sınav sonunda köpeğin hangi alanlarda geliştirilmesi gerektiği ya da riskli gördüğü tutum ve davranışlar konusunda idareciye kendisi için doldurulmuş formla bilgi vermelidir. Böylece kamu yararına uygun geliştirmeler köpek sahibi tarafından ivedilikle gerçekleştirilmesi için raporlanmış ve kendisine bildirilmiş olur.

Sınav sonucu başarılı olan köpeklere “[MİKROÇİP NO] mikroçip numaralı [KÖPEĞİN ADI] adlı köpek, idarecisi [İDARECİ AD SOYAD] ile birlikte Toplumsal Yaşama Uyum Sınavının [1/2/3] Seviyesini başarı ile tamamlamıştır.” Şeklinde sertifika verilecek ve TYS I, TYS II ya da TYS III ünvanı köpeğin KIF veritabanına işlenecektir.

Sertifikanın geçerliliği 18 aydır, geçerlilik süresi sertifikada yazılı olarak belirtilir ve sınav günüyle beraber 18 aylık süre başlar. En az 18 ay sonra ikinci kez TYS III seviyesinden farklı bir idareci ile sınavda başarılı olmuş en az 36 aylık köpeklerin TYS IV sertifikaları, sınavda ölçülen ve değerlendirilen davranışların aksine bir şekilde sınavda diskalifiye olmalarını gerektirecek bir davranışı gerçek yaşamda gösterdikleri tespit edilmediği sürece ömür boyu geçerli kabul edilir.

Sınavlar KIF tarafından yetkilendirilmiş hakemler tarafından yapılacaktır.

BÖLÜM A: TEMEL BİLGİLER BÖLÜMÜ (100 Puan)

Bu bölümde köpek idarecisinin köpeği ile toplum içerisinde uyumlu bir şekilde var olması, toplumda tehlike ve/veya rahatsızlık yaratmadan sorumluluklarının farkında olarak varlığını sürdürmesi için gerekli asgari teorik bilgi ve yaklaşıma sahip olup olmadığı ölçülür ve değerlendirilir.

İdareci, katıldığı her TYS’de bu bölüme de tıpkı diğer bölümler gibi her defasında girmelidir, daha önceki bir TYS’de başarılı olması, daha sonraki sınavlarda bu bölümden muafiyet sağlamaz zira bilgi ve tutumların tazeliği ve güncelliği önemlidir. Yalnızca aynı gün birden fazla köpekle katılıyorsa, ya da bir gün arayla düzenlenecek sınavlara katılıyorsa bu bölüme bir kez girer.

Temel Bilgiler Bölümü 5 konu başlığı altında 5 şıklı çoktan seçmeli 40 sorudan oluşur. Bu konu başlıkları:

1. Köpek Sahipleri ve İdarecileri için Köpek Anatomisi ve Fizyolojisi (5 soru)

2. Köpek Sahipleri ve İdarecileri için Köpek Bakımı ve Sağlığı (10 soru)

3. Köpek Beden Dili (5 Soru)

4. Köpek Sahibinin Hukuki Sorumlulukları (5 Soru)

5. Köpekle Yaşam (15 Soru)

olarak belirlenmiştir. Puan hesaplamasında, katılımcının doğru cevap sayısından yanlış cevap sayısının 1/4’ü çıkarılarak NET cevap sayısı bulunacaktır.

Temel Bilgiler Bölümü’nde sorulacak sorulardaki bilgiler, sınavdan en az 1 ay önce KIF ve/veya KÖPED internet sitesinde yayınlanacak “TYS Temel Bilgiler Kitapçığı”nda yer alır.

BÖLÜM B: SOSYAL YAŞAM (100 Puan)

Bu bölümde köpeğin ve idarecisinin yaşamı boyunca ihtiyaç duyabileceği bazı sosyal alanlardaki köpeğin yaşına uygun davranışları ölçülmektedir. Köpek sınav boyunca sakin olmalı, ürkme, kurtulmaya çalışma, aşırı heyecan, saldırganlık, aşırı havlama, sürekli üste atlama vb tutum ve tepkiler göstermemelidir. Hakem ya da değerlendirmeci, bu bölümü ya da bu bölümün bazı basamaklarını birkaç hatta sınava katılan tüm köpek ve idareciler için aynı anda gerçekleştirmek isteyebilir.

Aşırı korku belirtisi gösteren köpekler için uygulama derhal durdurulur. Köpek hiçbir şekilde zorlanmamalıdır.

1.Kafes/Taşıma Çantasına Girme, İçinde Bekleme, Çıkma (15 Puan):

İdareci hakemin gösterdiği noktada daha önceden yerleştirdiği kendi taşıma çantası/kafesinin yanına gider. Kafesin ya da taşıma çantasının birkaç adım uzağında durur. Hakemin işareti ile birlikte köpeğine kafes/çanta içine girmesi için işaret verir. Köpek istekli bir biçimde içeri girer, idareci hakemin işareti ile köpeğin sevk kayışını çıkarır ve kapağı kapatır. Köpek diğer köpeğin A bölümünün ilk 4 aşaması tamamlanana dek ya da hakemin yeterli gördüğü kadar kafes/çanta içinde sakince beklemelidir. Havlama, tırmalama, telleri/kapağı ısırma, çığlık atma vb. davranışlarda köpek hakem işareti ile çıkarılır. Girmek istemeyen köpekler zorlanmamalıdır. Hakem işaret verdiğinde kapıdan kontrollü biçimde çıkmalıdır. Köpeğin kontrollü çıktığı net biçimde ayırt edilebilmelidir. Kafesinden çıkarılan köpeğe derhal sevk kayışı takılır.

2. Genel Muayene (30 Puan):

Köpekler, bir veteriner kliniğine girerek, değerlendirme/sınav alanında belirlenmiş bir noktada zeminde ya da bir muayene masası üstünde bir veteriner hekim tarafından genel muayeneye tabi tutulacaktır. İdareci hakemin işareti ile köpeğinin yanına eğilir, doğru biçimde köpeğini kucaklar ve birkaç adım kadar yürür, durur, hakemin onayı ile sakince belirlenmiş yere ya da muayene masası üzerine bırakır. Köpek konduğu yerde ya da muayene masası üstünde sakin ve güvenle durmalıdır. Bu egzersizin nasıl yapılacağına (yerde ya da muayene masasında) köpeğin ağırlığı göz önünde bulundurularak hakem veya hekim karar verir. Hakem ya da değerlendirmeci, ağır köpeklerde idarecinin köpeği rahatlıkla fiziksel olarak kontrol altında tutabildiğini anlayabilmek için köpeğin idareci tarafından yalnızca ön ayaklarının bir miktar kaldırılmasını ve o şekilde tutulmasını talep edebilir. Köpek, saldırganlık göstermemeli ya da yapılacak işleme engel olmaya/kurtulmaya çalışmamalıdır. Gözler, kulaklar, ağız ve dişler, deri ve kürk yapısı, eklemler, pati pedleri, vücut sıcaklığı, kapiler dolum, kalp atışının dinlenmesi vb. Tüm muayene boyunca köpek sakin kalmalıdır. Hekim ya da hakem gerekli görürse ağızlık takılmasını isteyebilir. Katılımcı, muayene esnasında köpeği için uygun ölçülerdeki ağızlığı hazır bulundurmalıdır. Köpek ağızlıktan kurtulmaya çalışmamalıdır. Çekingenlik ya da yaşa uygun seviyede heyecan kabul edilebilir. 6 aylıktan büyük köpeklerde agresif davranış diskalifiye sebebidir, testin diğer aşamalarına izin verilmez.

3. Küçük Tıbbi Müdahale ve Taranma (20 Puan):

Köpekler yerde ya da muayene masası üstünde, bir veteriner hekim tarafından küçük bir müdaheleye hazırlanır. Bu bir enjeksiyonun, yara temizliğinin, taranmanın, herhangi bir sprey uygulamasının, bandaj uygulamasının veya tablet yutturmanın canlandırması olabilir. Bu bölümde köpeğe gerçek bir tıbbi müdahale yapılmamaktadır. Köpek uygulama boyunca meraklı ve ilgili olabilir ancak saldırganlık göstermemeli ya da yapılacak müdahale canlandırmasına engel olmaya/ kurtulmaya çalışmamalıdır. Uygun bir değerlendirme için en az iki (2) uygulama yapılmalıdır. 6 aylıktan büyük köpeklerde agresif davranış diskalifiye sebebidir, testin diğer aşamalarına izin verilmez. Hekim ya da hakem gerekli gördüğü takdirde köpeğin anatomisine uygun ağızlığın takılmasını isteyebilir. Ağızlıkla da olsa agresyon tolere edilmez.

4. Araçla Seyahat (15 Puan):

Köpekler, araca binmekten ya da araçla seyahat etmekten korkmamalıdır. Bu bölümde idareci, köpeği ile beraber durmuş vaziyette bir aracın yanına gelir, tercihine göre taşıma kafesi içinde ya da arka koltukta uygun güvenlik donanımıyla birlikte seyahate hazır olmalıdır. Hakemin ya da değerlendirmecinin talebi doğrultusunda aracın çalıştırılması ve/veya kısa bir seyahat edilmesi istenebilir. Tüm süreçler boyunca köpek sakin ve istekli olmalı, kaçmaya çalışmamalı, direnmemelidir. Yaşa uygun şekilde hareketlilik ve heyecan kabul edilebilir. Araca binmek istemeyen köpek kesinlikle zorlanmamalıdır. İdareci, köpeğin kendini hazır hissedene dek bir dakikayı bulmamak kaydıyla aracı koklamasına izin verebilir. Egzersiz sonunda köpek, araçtan kontrollü biçimde inmelidir. Kontrollü iniş net biçimde idarecinin işareti ile ayırt edilebilir olmalıdır.

5. Yemek Masası/Kafeterya (20 Puan):

İdareci, bu egzersiz için belirlenmiş başlangıç noktasına köpeği ile beraber gelir. Yanında getirdiği uygun saklama koşullarında saklanmış, üzerinde katılımcı numarası yazan yiyeceği asistana teslim eder. Hakemin gösterdiği alanda, kendisine bildirilen masaya oturur ve köpeğine oturması ya da yatması için işaret verir. Daha sonra hakemin işareti ile garson kılığında biri masaya gelir, idareci ile kısa bir konuşma gerçekleştirdikten sonra ayrılır. Az sonra başka bir kişi masaya servis tepsisi içinde az önce asistana verilen yiyecek/içeceği aynı şekilde servis eder. Köpek gelen kişiler üzerine atlamamalı, havlamamalı, agresif davranışlar sergilememelidir. Masaya, tepsiye vs hamle yapmamalı, idarecinin kucağına çıkmaya çalışmamalıdır. Gelen kişileri sakince koklamak ve sakin bir beden dili ile ayağa kalkmak, etrafa bakınmak kabul edilebilir. Ancak idarecinin işareti ile yeniden oturur/yatar pozisyona geçmelidir. İdareci, kendisine getirilecek yiyeceği yemek zorunda değildir ancak yiyecekle ilgilendiğini göstermesi gerekir. Bu egzersizde aynı anda birden fazla katılımcı farklı masalarda değerlendirilebilir. Köpeklerin diğer katılımcı ya da onların masalarına, köpeklerine, o masalara yaklaşan figüranlara da rahatsızlık vermeden beklemeleri gerekir.

BÖLÜM C: ÖĞRETİLMİŞ TEMEL DAVRANIŞLAR BÖLÜMÜ (100 Puan)

Bu bölümde bir köpeğin uygun biçimde sosyal alanlara girebilmesi için gerekli belli başlı davranışları öğrenme seviyesi ve idarecisiyle uyumu test edilir.

1. Sevk Kayışlı Yürüyüş (28 Puan):
İdareci hakemin onayıyla belirlenen şemada normal, hızlı ve yavaş bir şekilde yürümelidir. Köpek, idarecinin sol tarafında, tempoya ayak uydurarak çok geride kalmadan ya da çok ileri gitmeden, yakın bir şekilde idarecisini çekiştirmeden yürümelidir. Sevk kayışı gevşek, yere doğru U şeklinde salınmalıdır. Sevk kayışında stres olmamalıdır. Sevk kayışı daima sol elde olacaktır.

Tempo değişiklikleri net biçimde yapılmalıdır. Sevk kayışını ısırma, pasif direnme ya da idarecinin üstüne atlama istenmeyen davranışlardır.

Başlangıç noktasından çıktıktan 40-50 adım sonra U dönüşü yapılır, Geriye dönüşte 5 adım normal, 10 adım hızlı, 10 adım yavaş, 10 adım normal tempoda yürünür. 90 derece sağa dönüp normal tempoda 10-15 adım yüründükten sonra herhangi bir işaret verilmeksizin durulur. Köpek kendiliğinden durmalıdır. Durunca oturabilir. Hakemin onayı ile bir sonraki egzersizle devam edilir. İki egzersiz arasında ve sınavın bütününde yürüyüş normal tempoda ve uygun biçimde devam etmelidir.

2. Farklı Zeminlere Basma (8 Puan):
İdareci, köpeği ile birlikte önceden belirlenmiş farklı zeminlere çıkarılır. Metal, mıcır, toprak, çim, seramik, plastik engeller ve yüzeyler olabilir. Köpeğin kayışı ile birlikte yürürken bu engel ve yüzeylere çıkması, basması ya da yürümeye devam etmesi istenir. Zeminde rahat yürümeli ya da durmalı, reddetmemeli ya da kaçmaya çalışmamalıdır. Köpeğin engeli ya da yüzeyi çok kısa bir süre koklamasına izin verilebilir. Engelin yüksekliği ırkın kendi başına çıkabilmesine uygun değilse hakem, köpeğin idarecisi tarafından kucağa alınarak çıkarılmasını isteyebilir. Belli bir derece çekingenlik kabul edilebilir. Korkan köpek kesinlikle zorlanmamalıdır. İkna etmek için idareci hakemin izin verdiği makul bir zaman diliminde köpeği cesaretlendirebilir. Uygun bir değerlendirme için uygulama en az dört (4) farklı zeminde yapılmalıdır.

3. Oturma Davranışı (8 Puan):
İdareci hakemin işaretiyle köpeği ile başlangıç noktasına geçer ve köpeğinden oturmasını ister. Köpek oturduktan sonra hakemin işaretiyle idareci köpeği ile uyum içinde 15 adım orta tempoda yürür, durur ve köpeğinden yeniden oturmasını ister. İdareci bu noktada 30 saniye kadar sabit durur, köpek bu esnada idarecisinin yanında oturmaya devam etmelidir. İsteğin yenilenmesine izin verilmez. Hakem işaretiyle sonraki egzersizle parkur devam eder.

4. Bekleme Davranışı (Oturarak) (8 Puan):
İdareci hakemin işareti ile birlikte köpeğiyle uyumlu biçimde normal tempoda yürümeye başlar. 15 adım sonra durur, köpeğinden oturmasını ister. Hakemin işareti ile sevk kayışını yere bırakır, uygun noktaya sabitler ve arkası dönük biçimde köpeğinden 15 adım uzaklaşır. Hakemin onayı ile köpeğinin yanına döner ve egzersiz tamamlanır. Köpeğin yanından ayrılırken istek yinelenebilir ancak uzaklaşırken ya da hakem onayı beklenirken yinelenmemelidir. Egzersiz tamamlanınca ara vermeden bir sonraki egzersize geçilir.

5. Gelme Davranışı (8 Puan):

İdareci köpeğinin yanına geldikten sonra, yürüyüş kayışı, uzun sevk kayışıyla (10 metrelik) değiştirilir. Uzayan/Otomatik tasmalara izin verilmez. Hakemin işareti ile 10 adım kadar yürür, durur ve köpeğinin orada beklemesini sözle ya da beden diliyle ister. Köpek oturur ya da yatar pozisyonda bekleyebilir. Sırtı dönük şekilde 15 adım uzaklaşır, sonra yüzünü döner. Hakemin onayı ile beraber köpeğini çağırır. Köpek, hızla ve istekle idareciye gitmelidir. Gittiğinde önünde, ikinci bir sinyale gerek kalmadan oturmalıdır. İdareci hakemin onayı ile beraber köpeğine kısa kayışını tekrar takar ve egzersiz sonlanır.

6. Oyun Oynama: Durma-Bırakma Davranışı (8 Puan):

İdareci, köpeği ve köpeğinin sevdiği bir oyuncak ile beraber başlangıç noktasına gelir. Hakemin işareti ile beraber at-getir şeklinde ya da çekiştirmece şeklinde oyun başlatır. At-getir oyununda köpek, nesne atılmadan önce “dur” sinyali ile durdurulur. Hakem onayı ile atılan nesneyi istekle ve olabildiğince düz bir çizgide idareciye getirmeli, idareci “Bırak” işaretini verdiğinde tek seferde bırakmalı ve yeniden hamle yapmamalıdır. Köpeğin nesnenin atılması ile beraber idarecinin yanından ayrılması istenmez. Çekiştirme oyununda idareci köpeğin dikkatini çektikten sonra oyunu başlatır ve köpeğine “dur” sinyalini verir. Köpek nesneyi gözü ve başıyla takip etmeli (motive biçimde) ancak hamle yapmamalıdır. Hakemin sesli işaretinden sonra idareci ikinci bir işaretle köpeğin oyuncağı ısırmasını sağlar, bir süre çekiştirmece oynandıktan sonra hakemin sesli işareti ile idareci birkaç saniye içinde köpeğine oyuncağı bıraktırmalıdır. Oyuncağı bırakan köpek yeniden hamle yapmamalı, ancak dikkati de etrafa kaymamalıdır.

7. Yerine Geçme Davranışı (8 Puan):
İdareci değerlendirme alanına getirdiği ve bu egzersizin yapılması için uygun taşıma kafesi, yatak vb. nesneyi hakemin gösterdiği yere yerleştirdikten sonra başlangıç noktasına uzun sevk kayışı (10 metre) ile köpeğini getirir ancak sevk kayışının köpeğe 1 metrelik yakınlıkta olan kısmından tutmalıdır. Hakemin işareti ile nesneden yaklaşık 10 adım mesafede durarak kayışı gevşetir ve köpeğinden sözcük veya beden diliyle nesnenin içine girmesini ya da üstüne çıkıp beklemesini ister. Köpek istekle egzersizi yerine getirmelidir. Hakemin onayı ile idareci köpeğin yanına gider ve sonraki egzersize geçer. Egzersiz köpeğin kontrol dışına çıkması ihtimaline karşın diğer köpeklerden ve insanlardan yeterli uzaklıkta yapılmalıdır.

8. Kucakta Taşıma (8 Puan):

İdareci yerinde bekleyen köpeğinin yanına gider, hakemin işareti ile köpeğini kaldırır ve sakince durmasını ister. Yanına eğilir, doğru biçimde köpeğini kucaklar ve 10-15 adım kadar yürür, durur, hakemin onayı ile sakince yere ya da hakemin gösterdiği nesne üzerine bırakır. Köpek konduğu yerde sakin ve güvenle durmalıdır. Egzersiz hakem onayı ile sonlandırılır ve sonraki egzersize geçilir.

9. Yiyeceği Bekleme Davranışı (8 Puan):

İdareci, köpeğini hakemin onayı ile sahadan çıkarır, daha önceden getirmiş olduğu ve köpeğin istekle yiyeceği bir yiyecekle beraber köpeğini bu egzersiz için belirlenmiş alana götürür. Köpeğinden oturup beklemesini ister. Önüne uygun bir kapta çok az miktarda yiyecek koyar. Hakemin onayı ile beraber köpeğine yiyeceği yemesi için işaret verir. Köpeğin yiyeceği yemesi ile egzersiz tamamlanır. Egzersiz öncesi köpeğe az miktarda su verilebilir.

10. Uzun Yatma Davranışı (8 Puan):

İdareci, diğer katılımcının Temel Davranışlar Bölümü başlamadan önce hakemin gösterdiği noktaya gider, köpeğinden yatmasını ister ve köpeğinin kayışını yere sabitleyerek ya da uzun sevk kayışı ile köpeğinden 10 adım uzaklaşır. Diğer katılımcının Temel Davranışlar Bölümü tamamlanana ya da hakem kendisine işaret edene kadar köpeği yatarak beklemelidir. Daha sonra köpeğin yanına döner, köpeğinin kayışını eline alır ve köpeğine kalkması için işaretini verdiğinde köpek kalkar, egzersiz tamamlanır.

BÖLÜM D: TRAFİK BÖLÜMÜ (100 Puan)

Bu bölümün amacı bir köpeğin günlük yaşamda karşılaşabileceği farklı canlı ve cansız varlıklara, seslere vb. karşı göstermiş olduğu tutum ve davranışların değerlendirilmesidir. Testin bütününde köpekten beklenen, iyi sosyalleştirilmiş olması ve dikkat dağıtıcılara karşı aşırı tutum ve davranışlar (agresyon, aşırı heyecan, havlama, korku, kaçma vb.) sergilememesidir.

Trafik bölümü boyunca idareci, köpeği ile normal tempoda, sevk kayışı ile belirlenen rotada yürüyüş yapacaktır. Yürüyüş rotasına yerleştirilmiş dikkat dağıtıcılarla karşılaşıldığında köpekten takip etmesi yeniden istenebilir. Baskı ve/veya düzeltme kabul edilmez. Köpekler sınav boyunca kaygısız, rahat ve özgüvenli davranmalıdır.

1. Çim biçme makinası, kırıcı, delici ya da muadili bir iş aleti ile çalışan kişinin yanından geçiş. (10 Puan)

2. Belirlenmiş istikamete doğru giderken karşı istikametten koşan insanları geçiş. (10 Puan)

3. Belirlenmiş istikamete doğru giderken karşıdan gelen bisiklet, scooter, elektrikli scooter, paten, kaykay, bebek arabası, valiz, el arabası, drone vb. kullanıcısının yanından geçiş. Her sınavda birden fazla uyaran olmalıdır. (10 Puan)

4. Belirlenmiş istikamete doğru giderken karşı istikametten gelen taşıtın köpek ve sahibinin hizasına gelerek yavaşça durması ve adres vb. sorması. (10 Puan)

5. Yabancı birinin köpek idarecisiyle tokalaşması ve kısa bir konuşma gerçekleştirmesi. (10 Puan)

6. Seslere duyarlılığın test edilmesi. Köpek sese ilgi gösterebilir fakat korkmamalı ya da agresyon göstermemelidir. İş makinası, siren, korna, zil, çocuk çığlıkları vb.. (10 Puan)

7. Görsel uyarılara karşı duyarlılığın test edilmesi. Şemsiye, kulaklık, maske, bere, şapka, baston vb.. (10 puan)

8. Kıyafetlere karşı duyarlılığın test edilmesi: Değişik üniformalar, yağmurluk, pelerin, yerel kıyafetler, çöpçü/dilenci/palyaço kıyafetleri vb. farklı kıyafetler kullanılabilir. (10 Puan)

9.Köpek/ler idarecisi tarafından bir ağaca, çite duvara ya da herhangi bir yere bağlanır. İdareci köpeğin göremeyeceği bir yere gizlenir. Göz kontağı olmamalıdır. Köpek oturabilir, yatabilir ya da ayakta durabilir. Köpeğin ya da sınavdaki diğer köpeklerin önünden başka bir köpek başka bir idareci tarafından geçirilir. Köpek geçiş yapan köpeğe agresyon göstermemelidir. (10 Puan)

10. Trafik bölümü sona erdiğinde idareciler köpekleriyle birlikte hakeme doğru gider, önünde dururlar ve hakemin elini sıkarlar. Köpek hakeme agresyon göstermemeli ya da kaçmaya çalışmamalıdır. (10 Puan)