Köpek Eğitimi İçin En Uygun Zaman

"Terrier ve agresyon" yazısı yılan hikayesine döndü ama onu yazmak oldukça sıkıcı olduğu ve motivasyonumu ciddi anlamda zedelediği için bir süre sizlerden gelen sorulara yanıt niteliğinde yazılar yazmaya karar verdim. Böylece daha faydalı olacağıma inanıyorum. Üzerine yazmamı istediğiniz bir yazı varsa beni bu konuda yönlendirmekten lütfen çekinmeyin. Bu haftanın konusu "Köpeğimizi ne zaman eğitmeye başlamalıyız?"

2.5 Aylık Tarçın

Uzun zamandır sıkça karşılaştığım sorulardan bazıları "Köpeğimizi eğitmeye ne zaman başlamalıyız? Köpek eğitimi için en uygun zaman ne zamandır? Kaç aylıkken eğitime başlanmalı?" vb. sorular. Aslında sorunun cevabı çok basit: "Hemen!". Siz köpeğinizin eğitilmesi için uygun zamanı bekliyorken o aslında zaten eğitiliyor. Genellikle bana ulaştığınızda ise bazı davranışlar tahammül edilemez sınırlara ulaşmış oluyor.

Bunlar Yavru Davranışıymış, Geçermiş...

Hem evet, hem hayır. Hemen hemen her köpek yavruyken ısırmaya, çekiştirmeye, üzere atlamaya, bir şeyleri kemirmeye eğilimlidir. Tuvalet konusu keza öyle. Ancak tüm bunların kendiliğinden düzelmesini beklemek biraz safça geliyor kulağa. Üzgünüm, bir gün uyandığınızda köpeğiniz tesadüfen insan kurallarını öğrenmiş, hayal ettiğiniz köpek olmayacak.



Yavru köpeğiniz henüz ailenize dahil olduğu andan itibaren kendisine genetik olarak aktarılmış, annesinden ve kardeşlerinden öğrendiği gayet "köpeksi" davranışları sergiliyor. Burada olağan dışı bir durum yok. Bunların karşılığında aldığı dönütlere göreyse davranışları sürdürme veya sonlandırma kararı alıyor. Eğer onun doğasına ve algısına ters düşmeyen yöntemlerle bunları "biz" sonlandırmazsak, davranışlar ilerideki aylara, hatta yetişkinliğe kadar taşınıyor ve düzeltilmesi zor hale geliyor.

En Uygun Zaman 6. Aymış...

Ne için en uygun zaman 6'ncı ay? Köpeğinizi eğitmek için bu kadar zaman bekleyeceksiniz... Türkiye şartlarında bir köpeğin ortalama olarak (ne kadar yanlış olsa da) 30-40 günlükken sahiplendirildiğini hesaba alırsak, yaklaşık 5 ay boyunca sizi tanımış, kişiliğinizi doğru ya da yanlış olarak algılamış, evin ve insanların kurallarına adapte olmuş bir köpekten bahsediyor oluruz. Biz köpeğimiz 6 aylık olana dek beklemiş ve hiçbir eğitim vermemişsek bu köpeğimizin bizi zaten yanlış tanımasına yol açmış oluyor. Şimdi yapmaya çalıştığımız şey ise bu yanlış imajı doğrusuyla değiştirmeye çalışmak.

Köpeklerin öğrendiği davranışlar konusunda inatçı olacağını da göze aldığımızda, yavruyken kolaylıkla değiştirebileceğimiz pek çok davranışı sonradan değiştirmeye çalıştığımızda ciddi bir dirençle karşılaşacağımızı  bilmemiz gerekir. Yoksa da zaten öğreneceğiz. Tüm bunların yanı sıra tutarsız bir karakter olacağız köpeğimizin gözünde.

Zeta - 2 Yaşında

Eğitim İçin Geç mi Kaldım?  

Hayır kalmadınız. Köpekler doğdukları andan ölümlerine kadar geçen sürede öğrenmeye açık canlılardır. Her yeni duruma, her yeni koşula adapte olmaya çalışmak onlara genetik bir mirastır. Bu adapte olabilme yetenekleriyle beraber evcilleşmiş ve binlerce yıldır değişen insan hayatının yakınlarında yer almışlardır. Yani eğitim için hiçbir zaman bir sonlanış yoktur. Sadece ne kadar beklersek, öğrenilmiş bir davranışı söndürmek için de o kadar çok zaman ve emek harcayacağımız anlamına gelir. Öyleyse neden bekleyelim?




Ne yapmalıyım?

Köpeğimiz bizi gördüğü ilk andan itibaren tanımaya, kendini bu sürünün bir yerinde konumlandırmaya başlıyor. Siz bilinçli olarak onu bir yere konumlandırmazsanız, bilinçsiz olarak onun kendine bir yer bulmasına izin vermiş olacaksınız. Bu nedenle köpeğinizle henüz tanıştığınız andan itibaren onu ne yapıp yapmaması gerektiğine yönlendirmiş oluyorsunuz. Doğa boşluk tanımaz, o eğitilmek ve sürüde kendine ait yeri bulmak, kuralları öğrenmek için 6. ayını ya da her neyse belli bir zamanı beklemiyor. Sizi gördüğü anda puanınızı veriyor ve kendini adapte etmeye başlıyor. Ya da size kendi kurallarını dayatmaya başlıyor.

Abdullah Özer - Psikolog

En doğrusu henüz köpek sahibi olmadan profesyonellerden yardım istemek. Doğru üreticiyi ve köpeği seçmenizden tutun, köpekle tanışmanıza, evinize getirdiğiniz ana kadar neler yapmanız ve neler yapmamanız gerektiğini, yavru eve girdikten sonra nasıl davranmanız gerektiğini öğrenmek. Köpeğin sosyalizasyon döneminde insanlarla, hayvanlarla sosyal olmasını sağlamak, evin kurallarını öğretmek, öğrenebileceği komutları doğru yöntemlerle öğretmek olacaktır. Bunu ister kitaplardan ve makalelerden, ister bir eğitmenden destek alarak yapmanız sağlıklı bir köpek yetiştirmeniz için en doğrusu olacaktır.

Bilhassa sosyalizasyon dönemi, önemli kritik dönemler içerir ve bu dönemleri kaçırmamaya özen göstermelisiniz. Köpekler adapte olabilen canlılar ancak bazı şeyleri küçük yaşta öğrenmeleri elzemdir. Aksi halde bunlara adaptasyonda güçlük çıkaracaklar, istenmeyen davranışlar sergileyeceklerdir. İyi yetişkin bir köpek olmak, iyi bir yavruluk dönemi atlatmaktan geçer. 

Yeliz Hanım ve Köpeği Şans

Son olarak, yavru bir köpek sahibi olmanın insana maddi, manevi pek çok külfet getireceğini, yavru köpeğin bakımının ciddi bir performans gerektirdiğini hatırlatmak isterim. Köpeği sahipleneceğiniz zamanın uygunluğu bile köpeğinizin eğitiminde büyük rol oynayacaktır. 

Hepinize köpeğinizle birlikte mutlu haftalar dilerim.